Ο Εξαβράγχιος καρχαρίας (Hexanchus griseus) είναι ένα από τα μεγαλύτερα βαθυπελαγικά είδη καρχαρία με παγκόσμια γεωγραφική κατανομή που περιλαμβάνει όλους τους τροπικούς και εύκρατους ωκεανούς (Castro, 2011). Οι ερευνητικές προσπάθειες για περαιτέρω μελέτη αυτού του είδους παραμένουν περιορισμένες λόγω της δυσκολίας διεξαγωγής έρευνας στον συνηθισμένο βιότοπο των καρχαριών στα βαθιά νερά και πολλές λεπτομέρειες του κύκλου ζωής τους παραμένουν άγνωστες (Ebert, 1994; Castro, 2011; Barnett et al., 2012; Nakamura et al., 2015). Το είδος αυτό φτάνει τα 2.500 μέτρα βάθος και η παρουσία νεαρών ή υπο-ενηλίκων ατόμων σε ρηχότερα και θερμότερα νερά σχετίζονται με περιόδους αναπαραγωγής (reproductive aggregations) (Vandeperre et al., 2014; Elisio et al., 2017). Πρόκειται για ωοζωοτόκο είδος που γεννάει 22-108 μικρά με μήκος 60 με 75 εκατ.
Τα ελληνικά ύδατα είναι γνωστά για τα 39 είδη καρχαριών που φιλοξενούν, από συνολικά 47 της Μεσογείου. 11 από αυτά είναι χαρακτηρισμένα ως απειλούμενα με εξαφάνιση στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης)
https://www.iucnredlist.org/species/10030/495630 . Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και όσα αναφέρονται ρητώς στο ΠΔ 67/1981 ειδικά για τον Εξαβράγχιο καρχαρία (Hexanchus griseus) αλλά και τον Επταβράγχιο καρχαρία (Heptranchias perlo): “…απαγορεύεται αυστηρά ο φόνος, η απόπειρα φόνου, η κακοποίηση, ο τραυματισμός, η πρόκληση βλάβης, η κατοχή, η σύλληψη, η ταρίχευση, η αγορά, η πώληση, η μετακίνηση και η εξαγωγή τους…”. Επίσης αναφέρεται στην εγκύκλιο ΥΠΕΚΑ 127703 /602/18-02-2013. Ωστόσο, πέραν της εθνικής νομοθεσίας, οι καρχαρίες προστατεύονται και από διεθνής συμφωνίες, ευρωπαϊκές οδηγίες και συμβάσεις (Συμβάσεις της Βαρκελώνης, της Βέρνης και της Βόννης, τη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, τη Σύμβαση CITES (Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξαφάνιση Ειδών), διότι οι πληθυσμοί τους έχουν οδηγηθεί σε τεράστια μείωση παγκοσμίως λόγω της παράνομης αλιείας, της ρύπανσης και της υποβάθμισης των θαλάσσιων ενδιαιτημάτων τους.
Η εικόνα ενός εξαβράγχιου καρχαρία αλιευμένου και «δεμένου» με βάναυσο τρόπο προκαλεί ντροπή και θλίψη (πατήστε εδώ), προωθώντας παράλληλα απαράδεκτα πρότυπα για τις νέες γενιές. Η προστασία και η διατήρηση των μοναδικών αυτών θαλάσσιων οργανισμών αποτελεί κύριο μέλημα όλων μας!
Βιβλιογραφία
1. Castro, J. I. (2011). The Sharks of North American Waters. Texas: Texas A&M University Press.
2. Ebert, D. A. (1986). “Aspects on the biology of Hexanchid Sharks along the California Coast,” in Indo-Pacific Fish Biology: Proceedings of the Second International Conference on Indo-Pacific Fishes, eds T. Uyeno, R. Arai, T. Taniuchi, and K. Matsuura (Tokyo: Ichthyological Society of Japan), 437–449.
3. Barnett, A., Braccini, M., Awruch, C. A., and Ebert, D. A. (2012). An overview on the role of Hexanchiformes in marine ecosystems: biology, ecology and conservation status of a primitive order of modern sharks. J. Fish Biol. 80, 966–990. doi: 10.1111/j.1095-8649.2012.03242.x
4. Nakamura, I., Meyer, C. G., and Sato, K. (2015). Unexpected positive buoyancy in deep sea sharks, Hexanchus griseus, and Echinorhinus cookei. PLoS One 10:e0127667. doi: 10.1371/journal.pone.0127667
5. Elisio, M., Colonello, J. H., Cortés, F., Jaureguizar, A. J., Somoza, G. M., and Macchi, G. J. (2017). Aggregations and reproductive events of the narrownose smooth-hound shark (Mustelus schmitti) in relation to temperature and depth in coastal waters of the south-western Atlantic Ocean (38–42° S). Mar. Freshw. Res. 68, 732–742. doi: 10.1071/MF15253
6. Vandeperre, F., Aires-da-Silva, A., Fontes, J., Santos, M., Santos, R. S., and Afonso, P. (2014). Movements of blue sharks (Prionace glauca) across their life history. PLoS One 9:e103538. doi: 10.1371/journal.pone.0103538
