Περιγραφή της περιοχής

Στο νότιο άκρο του Νομού Θεσπρωτίας, στα όρια με το Νομό Πρέβεζας και σε οροπέδιο που δημιουργήθηκε σε υψόμετρο 100μ. περίπου μεταξύ των βουνών της Πάργας δυτικά και της οροσειράς του Μαργαριτίου ανατολικά, δημιουργήθηκε η λιμναία έκταση που αποτελεί το Έλος Καλοδικίου. Η στάθμη των νερών του έλους, καθώς και η φυσιογνωμία του εξαιτίας της βλάστησης μεταβάλλονται μεταξύ των εποχών του έτους.

Το έλος Καλοδίκι είναι ένας από τους σημαντικούς και ιδιαίτερους υγροτόπους στην Ελλάδα, ο οποίος αποτελεί μοναδικό σχηματισμό τυρφώδους – γαιώδους περιοχής με μεγάλη οικολογική και ιδιαίτερη αισθητική αξία.

Η σημαντικότητα του έγκειται τόσο στην ορνιθοπανίδα που φιλοξενεί λόγω της γεωγραφικής του θέσης (βρίσκεται στη δυτική μεταναστευτική οδό και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του δικτύου μεταναστευτικών σταθμών των πουλιών στην Δυτική Ελλάδα), όσο και στα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του (έλος γλυκού νερού, πλούσια βλάστηση με νούφαρα, κλπ.). Την εποχή της ανθοφορίας των νούφαρων (Nymphea alba), αρχές καλοκαιριού, η όψη του έλους είναι μοναδική.

Το Έλος Καλοδικίου είναι Ειδική Ζώνη Διατήρησης (Special Area of Conservation- SAC), συμπεριλαμβανομένη στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000, με κωδικό GR2120002. Μαζί με άλλους υγρότοπους της ευρύτερης περιοχής έχει χαρακτηριστεί επίσης ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (Special Protected Area-SPA) με κωδικό GR2120006. Τέλος, σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς των Ν. 1650/1986 και 3937/2011, το Έλος Καλοδικίου έχει χαρακτηριστεί ως “Περιοχή προστασίας της φύσης” λόγω της μεγάλης οικολογικής και βιολογικής του αξίας.

Βιοποικιλότητα

Το Έλος Καλοδικίου αποτελεί έναν εσωτερικό υγρότοπο με 7 τύπους οικοτόπων, οι 5 από τους οποίους συμπεριλαμβάνονται στην Οδηγία 92/43/ΕΕ. Από αυτούς ο οικότοπος «Ασβεστούχοι βάλτοι με Cladium mariscus και Carex davaliana» είναι προτεραιότητας.

Κατάλογος τύπων οικοτόπων

Στην περιοχή έχουν καταγραφεί 301 φυτικά είδη, 120 είδη πουλιών (τα περισσότερα έχουν μόνιμη παρουσία στο έλος και το μεγαλύτερο ποσοστό είναι στρουθιόμορφα και υδρόβια), 20 είδη θηλαστικών (Neomys anomalus, Talpa stankovici, Lutra lutra, Felis silvestris, Myocastor coypus), 11 είδη ερπετών και 5 είδη αμφιβίων.

Κατάλογος ειδών χλωρίδας όπως συμπληρώθηκε μετά από συστηματικές παρατηρήσεις κατά τα έτη 2010-2013

Κατάλογος ορνιθοπανίδας όπως συμπληρώθηκε μετά από συστηματικές παρατηρήσεις κατά τα έτη 2010-2013

Κατάλογος θηλαστικών όπως συμπληρώθηκε μετά από συστηματικές παρατηρήσεις κατά τα έτη 2010-2013

Κατάλογος ερπετών και αμφιβίων όπως συμπληρώθηκε μετά από συστηματικές παρατηρήσεις κατά τα έτη 2010-2013

Κατάλογος ειδών ασπονδύλων όπως συμπληρώθηκε μετά από συστηματικές παρατηρήσεις κατά τα έτη 2010-2013

Παραγωγικές δραστηριότητες

Οι παραγωγικές δραστηριότητες της γύρω περιοχής αφορούν την κτηνοτροφία αιγοπροβάτων και αγελάδων ελευθέρας βοσκής και την καλλιέργεια κτηνοτροφικών φυτών για την εκτροφή των ζώων σε εποχές που δεν υπάρχει διαθέσιμη βοσκή ή υπάρχουν άσχημες καιρικές συνθήκες. Επίσης το ελαιόλαδο αποτελεί τοπικό προϊόν που όμως δεν επαρκεί σε ποσότητα για να είναι εμπορεύσιμο.

Απειλές

Οι απειλές για την ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι κυρίως το παράνομο κυνήγι, αλλά και η καταστροφή του έλους εξαιτίας αποξηράνσεων ή η ρύπανση των νερών του. Η ρύπανση των νερών ή η αποξήρανση του έλους μπορεί επίσης να επηρεάσει και την υπόλοιπη πανίδα, τη χλωρίδα αλλά και τους τύπους οικοτόπων της περιοχής. Οι γεωτρήσεις επίσης στη γύρω περιοχή μπορεί να επηρεάσουν τη στάθμη του νερού στο έλος που αποτελεί σημαντικό παράγοντα οικολογικής ισορροπίας για το οικοσύστημα.